ترک عادت موجب چیست؟ - پی سی باران

ترک عادت موجب چیست؟

نویسنده:دکتر محمد رضا خامی*

چرا بسیاری از افراد با اینکه می دانند برخی رفتارها برای سلامت مضر است باز به آن رفتارها ادامه می دهند؟ مثلا چرا با اینکه بیشتر ما می دانیم که خوردن مکرر مواد قندی باعث پوسیدگی دندان می گردد باز به این کار ادامه می دهیم؟

شاید بسیاری از ما فکر کنیم که تغییر عادت کاری ناممکن است، در حالی که این طرز فکر صحیح نیست. تغییر رفتار اگر با توجه به اصول و مبانی علمی آن انجام گردد می تواند کاملاً موفقیت آمیز باشد. اولین نکته مهم درباره تغییر رفتار این است که یادگیری یک رفتار خوب سه حیطه دارد: حیطه دانش و آگاهی (اینکه ما بدانیم که رفتار خوب چه تاثیری بر سلامت ما خواهد داشت)، حیطه نگرش (اینکه ما باور داشته باشیم که رفتار خوب باعث بهبود وضع سلامت ما خواهد شد) و حیطه عملکرد(اینکه ما مهارت های مربوط به رفتار مناسب را به طور عملی یاد بگیریم). باید توجه کنیم که لزوماً بالا بودن آگاهی افراد (حیطه اول)، به تغییر رفتار مناسب منجر نمی گردد؛ مثلاً افراد سیگاری می دانند که سیگار برای سلامت مضر است، اما با وجود این دانش، باز به کشیدن سیگار ادامه می دهند. مهم است که به جنبه های نگرش و عملکردی رفتار هم توجه گردد. به عبارت دیگر، مثلا اگر می خواهیم در کودک خود یک رفتار مناسب ایجاد کنیم، علاوه بر بالا بردن دانش و آگاهی او در خصوص مسواک زدن باید سعی کنیم که رفتار مناسب برای او تبدیل به یک ارزش گردد، مثلا به وسیله القای اینکه شخصیت های محبوب او مسواک می زنند و در عین حال مهارت های مربوط به رفتار صحیح مانند درست مسواک زدن را هم به طور عملی به او آموزش دهیم. مسأله مهم دیگر این است که تغییر رفتار فرآیندی زمان بر و گاه چندمرحله ای است. یعنی گاهی برای ایجاد یک رفتار خوب و یا ترک یک عادت بد، احتیاج به چند بار کوشش کردن است. نباید با یک بار کوشش و به نتیجه نرسیدن، ناامید شد. نکته بعدی نقش اطرافیان و نزدیکان در تغییر رفتار است. تشویق، حمایت و توجه از سوی دیگران، نقش مهمی در ایجاد و تداوم تغییر رفتار دارد. بعلاوه به مسأله انگیزه در تغییر رفتار توجه کنیم، مثلاً اگر به نوجوانان و جوانان بگوییم که برای پیشگیری از سرطان ریه، سیگار نکشید شاید در آن سن برای آنان ملموس نباشد و اما تاکید بر اینکه با سیگار کشیدن، دهان بد بو می گردد، دندان ها رنگ می گیرند و ممکن است در برقراری ارتباط با دیگران مشکل ایجاد گردد، شاید انگیزه قوی تری برای این گروه سنی ایجاد کند.

برای تسهیل تغییر رفتار، باید به موانع موجود در این راه هم فکر کرد و تا حد امکان آنها را رفع نمود. موانعی نظیر: فقدان حمایت از طرف دیگران، لذت ها و منافع مرتبط با رفتار ناصحیح، وجود این تفکر نادرست که تغییر رفتار ناممکن است، فقدان دانش و آگاهی کافی درباره اینکه چه چیز باید تغییر کند و این مسأله که تاثیرات رفتار صحیح ممکن است در درازمدت حاصل گردد.

پی نوشت ها :

* متخصص سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی

منبع:http://www.salamat.comمنبع: راسخون