رشتی دوزی شغل مردان قدیم رشت و هنر زنان امروز - پی سی باران

رشتی دوزی یکی مهمترین صنایع دستی شهر رشت است که طی آن زمینه پارچه از طریق نخ های ابریشمی رنگی به گونه ای بسیار زیبا و چشم نواز تزئین می گردد.

مرکز عمده رشتی دوزی شهر رشت است که به سبب شهرتی که در رشت داشته رشتی دوزی نامیده می گردد.

رشتی دوزی به سه روش ساده، برجسته و معرق دوخته می گردد کاربرد این هنر از دیر باز تا به امروز شامل پرده، فرش، پوشش زین، سجاده، روکش مقابر بزرگان، کلاه، لباس، رومیزی و روتختی است.

داده های باستان شناسی حاکی از سابقه تاریخی رشتی دوزی در منطقه گیلان است و در کشف های باستان شناسی در لولمان گیلان قطعاتی از ملیله دوزی و قلاب دوزی بدست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان می دانند.

قدیمی ترین نمونه های رشتی دوزی جدا از مجموعه های خصوصی، در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزئینی ایران نگهداری می گردد.

رشت در گذشته یکی از عمده فراوری و صادرات برترین نوع ابریشم، ماده اولیه این هنر بوده هست.

موضوعات روز جامعه در نقش پردازی سوزن دوزان

سوزن دوزان موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگ عامه، دینی و مالی را پس از طراحی و نقش پردازی آغاز به قلاب دوزی می کردند.

اما اخیرا مردان کمتری در رشت به رشتی دوزی می پردازند و این روزها زنان بیشتر از مردان برای حفاظت و ماندگاری این هنر اصیل رشتی وارد عرصه رشتی دوزی شده اند.

کاهش تمایل مردان امروزی رشت برای فعالیت در رشتی دوزی

آمنه صدیقی پیشران هنر رشتی دوزی در گفت و گو با خبرنگاران با بیان اینکه بیش از 25 سال است در رشته هنری رشتی دوزی فعالیت دارد، گفت: این هنر در قدیم جزء هنرهایی که مردان انجام می دادند و بعدها مورد توجه زنان رشتی نهاده شده است.

وی اضافه نمود: رشتی دوزی نه تنها برای مردان شغل جانبی نبود بلکه شغل اصلی محسوب می شد و پرده های دربار قاجار در راسته طلافروشان رشت که در قدیم به راسته گلدوزباش ها معروف بود از طریق استادکاران رشتی من جمله استاد حسین رشتی دوخته می شد.

عایدی ناکافی رشتی دوزی برای تامین نیازهای خانوار

صدیقی ادامه داد: به مرور زمان با کم شدن تقاضا برای این چنین کارها و تزئیناتی برای منازل اعیانی، این حرفه کم رونق شد و پسران برای ورود به این عرصه بی انگیزه شدند زیرا با پرداختن به آن نمی توانستند عایدی خانوارهای خود را تامین نمایند.

وی توضیح داد: از آنجاییکه رشتی دوزی هنری بسیار زیبا و جالب توجه است مورد توجه دختران در رشت نهاده شد و به این ترتیب از فراموش شدن نجات یافت و خوشبختانه هنوز هم در بین زنان و دختران هنرمند رشتی از استقبال خوبی برای آموزش وجود دارد.

ورود هنر رشتی دوزی به لباس های مد روز

این بانوی هنرمند رشتی دوزی اعلام نمود: اخیرا در طراحی های تازه روی مانتوها نیز رشتی دوزی انجام می گردد و بسیار هم مورد استقبال خریداران خوش سلیقه است.

وی اضافه نمود: فقط گیلانی ها نیستند که عاشق این هنر هستند و با نمایش رشتی دوزی در فضای مجازی از دیگر کشورها نیز زنان مایل هستند تکه ای از هنر رشتی دوزی بر لباسشان طراحی گردد و ما در این خصوص سفارشاتی نیز گرفته ایم.

سایه شوم کرونا بر بازار رشتی دوزی

صدیقی با بیان اینکه اگر چه از زمان شیوع کرونا بازار فروش محصولاتی از رشتی دوزی کم رونق شده است، ادامه داد: اما کم بیش عایدی از پرداختن به رشتی دوزی به بانوان فعال در این عرصه یاری می نماید تا در جهت ارتقای عایدی خانواده خود موثر باشند.

وی با بیان اینکه رشتی دوزی به دلیل استفاده از نخ ابریشم طبیعی جزء هنرهای فاخر و ارزشمند است، گفت: افزایش قیمت مواد اولیه تقریبا نسبت به قبل از شیوع کرونا دوبرابر شده و این امر موجب شده که افراد کمتری توان خرید فراوریات رشتی دوزی را داشته باشند.

ضرورت حمایت از هنرمندان رشتی دوزی برای ماندگاری این هنر فاخر

صدیقی گفت: دایر شدن نمایشگاه های دایمی و کارگاه های فراوری رشتی دوزی به صورت مجزا در شهر رشت موجب خواهد شد از هنرمندان رشتی دوزی حمایت گردد و این امر موجب رفع شدن بسیاری از نگرانی های فروش محصولات رشتی دوزی هنرمندان خواهد شد.