شاری لاپِنا شناخت آدم ها از یکدیگر را به چالش می کشد - پی سی باران

درباره شاری­ لاپِنا و صندلی او در نویسندگی بگوئید.

شاری­ لاپنا یک نویسده کانادایی است و اولین رمان مهم و پرفروش او که مطرح شد و بیش از نیم میلیون نسخه فروش رفت، رمان زن همسایه بود. پس از آن چند رمان دیگر هم نوشته­ است. از آنجایی که او مدرس زبان انگلیسی و وکیل است، بنابراین کاملا با پرونده­ های جنایی آشناست و اغلب رمان­ هایی که نوشته فضایی معمایی- جنایی و پلیسی دارند. در آثار او معمولا معمایی مطرح می­ گردد، حالا در برخی داستان­ ها آدم ربایی بوده برخی قتل و غیره...که مخاطب باید کشف کند که حقیقت ماجرا چه چیزی بوده است؟ قاتل کیست و داستان از چه قرار است؟ که این خود باعث کشش موضوع از سمت مخاطبان می گردد.

این نویسنده چقدر در ایران شناخته شده است؟

همانطور که اشاره شد، اولین رمان جدی شاری ­لاپنا، زن همسایه بود که اول بار توسط نشر آموت و با ترجمه بنده در ایران منتشر شد و خوانندگان رمان­ های جنایی با قلم این نویسنده آشنا شدند.پس از آن، سه رمان دیگر از این نویسنده ترجمه و منتشر کردیم که عبارتند از: غریبه­ ای در خانه، مهمان ناخوانده و کسی که می­شناسیم. اکنون پس از گذشت چهار سال و تجدید چاپ­ های مکررِ کتاب­ های لاپنا، این نویسنده به تدریج در میان جنایی خوان­ ها شناخته شده و جای خود را باز نموده است. رمان پنجم این نویسنده هم در دست ترجمه است که امیدواریم به زودی به بازار نشر عرضه گردد.

کسی که می شناسیم در ظاهر یک رمان سرگرمی- معمایی است، اما قطعا فلسفه ای هم در آن نهفته است، برداشت شما از آن چیست؟

رمان کسی که می­ شناسیم یک رمان معمایی-جنایی است. در این دست رمان­ ها، همانطور که می­ دانید، هدف اصلی سرگرم کردن و درگیر کردن ذهن مخاطب و به هیجان آوردن اوست، اما نویسنده در خلال داستان و از زبان شخصیت­ ها فلسفه خود را نیز به خواننده ارائه می­ دهد. مثلا در این کتاب به فلسفه کردار آدم ­ها و عواقب آن پرداخته شده، جنایت و مکافات، راستی و ناراستی، دروغ­ ها و ریاکاری­ ها، فلسفه شناخت انسان­ ها از خود و دیگران؛ این که آیا واقعاً می­ توانیم کسی را به درستی و عمیقا بشناسیم؟ ظاهر و باطن آدم­ ها چقدر تفاوت دارد؟ درونیات آدم­ ها، این که در خلوت چه کارهایی از آنها برمی­ آید؟ همه این­ ها ما را به تفکر وا می­ دارند و فلسفه چیزی نیست جز فکر کردن به چراها و علل پدیده­ ها.

درباره زبان نوشتاری و سبک اثر بگوئید، به نظرم ترجمه موفقی از آن داشته اید، روان و قابل درک است...

درباره سبک این نویسنده باید گفت که نثری روان و ساده دارد. زمان روایت داستان در آثار این نویسنده معمولاً کوتاه است، مثلا در رمان مهمان ناخوانده کل داستان در چند روز اتفاق می­ افتد. داستان به وسیله زمان حال روایت می­ گردد، خواننده در بطن ماجرا قرار می­ گیرد و با شخصیت ها همراه می­ گردد. داستان­ ها ضرباهنگ تندی دارند، پر از اتفاق، هیجان و تعلیق. فصل های کتاب کوتاه و تعداد آنها زیاد است، جملات کوتاه و روان و عاری از پیچیدگی هستند. پرداخت شخصیت­ ها با دقت انجام می­گیرد، به ذهن و درونیات شخصیت­ ها توجه ویژه­ ای می­ گردد. داستان از زاویه دید دانای کل روایت می گردد. در ترجمه هم سعی نموده­ ام که سبک نویسنده حفظ گردد و جملات کاملا روان باشند. در نقل قول­ ها از زبان محاوره استفاده نموده­ ام تا مخاطب سهل و روان پیش برود و به ناهمواری زبانی برخورد نکند. در مجموع کوشش بر این بوده است که ترجمه اثر، همان تاثیر را بر خواننده بگذارد که خودِ اثر.

چالش های ترجمه کتاب در ایران چگونه است؟

در ارتباط با چالش­ های ترجمه کتاب در ایران باید بگویم که به دلیل تفاوت­ های فرهنگی، شرایط اجتماعی و خط قرمزهایی که داریم، گاهی ترجمه برخی از آثار ممکن نیست و گاهی با سانسور میسر می­ گردد. بسیار پیش آمده که ترجمه کتابی را نپذیرفته ام، چون ناچار می­ شدم بخش زیادی از داستان را سانسور کنم و به خط اصلی داستان آسیب وارد می­ آمد. همچنین ممکن است به دلایل تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... ذائقه مخاطب ایرانی مثلا با ذائقه مردم اروپا و امریکا متفاوت باشد و فرضاً کتابی که در آن سوی عالم پرفروش و محبوب بوده است، در این سو با استقبال چندانی روبرو نگردد و تبعات مالی آن دامن مترجم و ناشر را بگیرد.

کتاب کسی که می شناسیم نوشته شاری لاپنا به تعداد 1100نسخه در پاییز 1399از سوی نشر آموت منتشر شده است. این کتاب در 304صفحه و با قیمت 49000تومان در پیشخوان کتاب فروشی ها موجود است.